Süreçler
Numara Taşınabilirliğinde abonelerin numaralarını taşımalarına ilişkin süreç belirlendi.
Numara Taşınabilirliği Yönetmeliği (Yönetmelik), 01/02/2007 tarih ve 26421 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan yönetmelik hükmüne göre, numara taşınabilirliği; abonenin numarasını değiştirmeden hizmet aldığı işletmeciyi, bulunduğu fiziksel konumu ve/veya aldığı hizmetin türünü değiştirebilmesi anlamına gelmektedir. Bununla birlikte halihazırdaki düzenleme ile abonenin numarasını değiştirmeden hizmet aldığı işletmeciyi değiştirebilmesi olarak tanımlanan işletmeci numara taşınabilirliği düzenlenmektedir. Daha açık ifade ile, halihazırda düzenlenen numara taşınabilirliği uygulaması ile, abone, numarasını değiştirmeden istediği işletmeciden hizmet alabilecektir.
Numara taşınabilirliği düzenlemesi konusundaki ülke uygulamalarında, çağrıların taşınan numaralara doğru bir şekilde yönlendirilmesi için farklı teknolojiler kullanılmaktadır. Bununla beraber, günümüzde en çok kabul edilen yöntem tüm çağrıların sorgulanması (all call query) yöntemidir. Bu yöntem kapsamında, taşınmış numaralar, bu numaralara ilişkin yönlendirme ve işletmeci bilgileri ile diğer ilgili bilgilerin tutulduğu ve numaranın taşınması sırasında işletmeciler arasında bilgi alışverişinde de kullanılabilen ortak bir referans veri tabanına ihtiyaç duyulmaktadır. Ülkemizde, Merkezi Referans Veri Tabanı (MRVT) olarak adlandırılan söz konusu sistemin kurulumu, 9 Mayıs 2008 tarihi itibariyle tamamlanmıştır. Bu çerçevede işletmeciler, Yönetmeliğin Geçici 1’inci maddesine göre, söz konusu tarihten itibaren altı ay içerisinde mobil numara taşınabilirliğini, oniki ay içerisinde ise coğrafi numara taşınabilirliği ile coğrafi olmayan numara taşınabilirliğini uygulamaya geçirmekle yükümlüdür. Bu durumda, 9 Kasım 2008’de mobil numara taşınabilirliği ve 9 Mayıs 2009’da coğrafi numara taşınabilirliği ile coğrafi olmayan numara taşınabilirliği ülkemizde uygulamaya geçecektir.
Abonelerin numaralarını taşımalarına ilişkin süreç, Yönetmeliğin “Numara Taşıma Usûl ve Esasları” başlıklı 2’nci Bölümünde taşıma süreci detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Buna göre;
Numara taşıma işlemi, abonenin numara taşıma talebi ile birlikte abonesi olmak istediği alıcı işletmeciye başvurmasıyla başlar. Mevcut durumda, ilgili işletmeciler numara taşıma başvurularını müşteri merkezlerinden almayı planlamaktadır.
Abone başvurusunda, taşınacak numarayı, kimliğini ispatlayıcı bilgileri (T.C. Kimlik Numarası, adı, soyadı, baba adı, doğum yeri, doğum yılı, varsa önceki adı ve soyadı) verici işletmeci bilgisini (mevcut işletmeci), irtibat bilgilerini ve tercih ettiği taşıma zamanını Numara Taşıma Talep Formu ile alıcı işletmeciye (abonesi olmak istediği yeni işletmeci) bildirir ve söz konusu işletmeci ile taşıma işleminin gerçekleşmesinden itibaren geçerli olacak şekilde abonelik sözleşmesi imzalar.
Alıcı işletmeci, abonenin numarasının taşınmasına ilişkin imzalı talep formunu, kimliğini ispatlayıcı bilgi ve belgeler ile ilgili diğer bilgi ve belgeleri alır ve tarayıcıdan geçirerek belgelerin elektronik kopyalarını, verici işletmeciye gönderilmek üzere, en geç 2 gün içerisinde, MRVT’ye gönderir.
Numara taşıma talebi kendisine iletilen verici işletmeci, aboneye ait numara ve kimliğini ispatlayıcı bilgilerin doğruluğunu kendi kayıtlarıyla karşılaştırır ve en geç 2 gün içerisinde taleple ilgili cevabını MRVT’ye iletir. Buna göre 2 durum vardır;
Kimlik bilgileri ile verici işletmecinin kayıtları eşleşiyorsa, taşıma talebi kabul edilir ve MRVT’ye iletilecek mesajda taşımanın fiilen gerçekleşeceği tarih ve zaman da yer alır. Numaranın fiilen taşınacağı bu zaman, numaranın taşınması için belirlenen tarihten asgari 24 saat azami 48 saat sonrasıdır.
Alınan bilgiler kapsamında talebin reddine ilişkin olarak Yönetmeliğin 10’uncu maddesinde belirtilen hususlardan biri mevcut ise verici işletmeci, en geç 2 gün içerisinde taşıma talebini reddeder. Yönetmelikte yer alan ret kriterleri ise;
Taşınması talep edilen numaranın başka bir aboneye ait olması,
Numarasını taşımak isteyen abonenin, mevcut işletmecisinden numarasının değiştirilmesi talebinin bulunması,
Numarasını taşımak isteyen abonenin kimlik bilgilerinin, kimlik bilgisini ispat edemeyecek nitelikte yanlış veya eksik olması,
Taşınması istenen numaraya ait daha önceden başlatılmış ve devam eden taşıma işleminin bulunması.olarak belirlenmiştir.
Verici işletmeci talebe ilişkin cevabını MRVT’ye bildirirdikten sonra, MRVT taşınacak numarayı ve taşıma zamanını çağrı başlatan tüm işletmecilere bildirir. Numaranın fiilen taşınacağı tarih ve saat ise, alıcı işletmeci tarafından aboneye bildirilir. Numaranın fiili taşıma tarihi Türk Telekom ve GSM İşletmecilerine anlık olarak bildirilirken, diğer ilgili işletmecilerine belirli aralıklarla oluşturulacak dosyalarla bildirilecektir.
Verici işletmeci tarafından belirlenen taşıma zamanında verici işletmeci söz konusu numarayı şebekesinde deaktive eder ve deaktivasyonu MRVT üzerinden alıcı işletmeciye bildirir. Alıcı işletmeci ise, verici işletmeciden deaktivasyon mesajını almasını müteakip, taşınan numarayı şebekesine tanımlayarak aktif eder ve diğer tüm işletmeciler sistemlerinde gerekli düzenlemeleri yaparak bu numaraya doğru başlatılan çağrıların alıcı işletmeciye yönlendirilmesini sağlar. Taşınacak numaranın verici işletmecide deaktivasyonu ve alıcı işletmecide aktivasyonu için, ayrı ayrı 15’er dakikalık sürelere ihtiyaç olduğu konusunda işletmeciler arasında mutabakat sağlanmıştır. Bu durumda abonenin iletişim kesintisi ortalama 15 dakika olacaktır. Bu kesintinin günün hangi saat diliminde olacağı ise abonenin tercihi göz önünde bulundurularak işletmecilerce belirlenecektir. Örneğin gece nöbeti olan bir doktorun iletişim kesintisi gündüz saatinde veya gündüz çalışan bir memurun iletişim kesintisi gece saatlerinde olabilecektir.
Taşıma işlemi, abonenin numarası taşıma talebi yapmasından itibaren en fazla 6 gün içerisinde tamamlanacaktır. Söz konusu süreçler aşağıda yer alan diagram ve şemada görsel olarak da yer almaktadır.
Numara Taşınabilirliği Mesajlaşma Diagramı
Numara Taşınabilirliği Süreç Şeması
Numara taşınabilirliği düzenlemesiyle gündeme gelecek konulardan biri de, taşınmış bir numaraya doğru çağrı başlatan bir abonenin numaranın hangi işletmecide olduğunu bilmeyecek olmasıdır. Olası tarife ve fatura problemlerinin önüne geçmek için, Yönetmeliğin 19’uncu maddesinde çağrı başlatan işletmecilere, arayan abone için ayırt edici olacak şekilde uyarı tonu verme yükümlülüğü getirilmiştir. Buna göre, tarife şeffaflığına yönelik olarak arayan abonelere verilecek uyarı tonu, çağrıyı başlatan işletmeci tarafından, sadece şebeke içi iken numaranın taşınması neticesinde şebeke dışı olan numaralar için verilecektir. Böylelikle şebeke içi arama yaptığı kanaatiyle ucuz konuşacağını düşünen tüketici, taşınmış ve artık başka bir işletmeciden hizmet alan bir numarayı aradığında, olası yüksek tarifeye karşı uyarılmış olacaktır.
Uyarı tonu toplam 1,6 saniye sürmektedir.
Numara Taşınabilirliği Süreç Şeması
Numara taşınabilirliği düzenlemesiyle gündeme gelecek konulardan biri de, taşınmış bir numaraya doğru çağrı başlatan bir abonenin numaranın hangi işletmecide olduğunu bilmeyecek olmasıdır. Olası tarife ve fatura problemlerinin önüne geçmek için, Yönetmeliğin 19’uncu maddesinde çağrı başlatan işletmecilere, arayan abone için ayırt edici olacak şekilde uyarı tonu verme yükümlülüğü getirilmiştir. Buna göre, tarife şeffaflığına yönelik olarak arayan abonelere verilecek uyarı tonu, çağrıyı başlatan işletmeci tarafından, sadece şebeke içi iken numaranın taşınması neticesinde şebeke dışı olan numaralar için verilecektir. Böylelikle şebeke içi arama yaptığı kanaatiyle ucuz konuşacağını düşünen tüketici, taşınmış ve artık başka bir işletmeciden hizmet alan bir numarayı aradığında, olası yüksek tarifeye karşı uyarılmış olacaktır.Uyarı tonu toplam 1,6 saniye sürmektedir.
04 EKİM 2019
